Interview Algemeen Dagblad
De ziel is uit mijn huis verdwenen.
Ernst Daniël Smid zoekt troost in musical.
Ernst Daniël Smid wordt verscheurd door verdriet sinds zijn grote liefde Roos ruim twee weken geleden overleed. Maar hij probeert langzaam de draad van zijn leven weer op te pakken. In een exclusief interview met het AD vertelt de operazanger openhartig en dapper over de laatste maanden van Roos, hoe hij en zijn kinderen geen seconde weken van haar ziekbed en over het immense gevoel van leegte. En over Aspects of Love, de musical die hij naar eigen zeggen nu moet doen. ‘Ik heb het Roos beloofd.’
Weet je wat het ergste is? Als ik aan mijn overleden ouders denk, zie ik vrolijke vakantiekiekjes. Bij Roos lukt me dat maar niet. Hoe ik ook mijn best doe. Terwijl er genoeg prachtige momenten zijn om aan terug te denken. Als k nu aan Roos denk, zie ik alleen de horror. Haar platgespoten, uitgemergelde lichaam. En haar eenzaamheid. We zijn geen seconde van haar zijde geweken, maar doodgaan doe je uiteindelijk toch helemaal alleen.
Ernst Daniël Smid doet kalm en gelaten zijn verhaal in een hotel in Bussum. Het ene moment lijkt hij opluchting te ervaren bij het praten over Roos’ strijdlustige, maar uiteindelijk toch fatale gevecht tegen alvleesklierkanker. Op 13 september overleed ze op 47-jarige leeftijd. Op andere momenten klinkt de bariton kwaad en zegt hij niet te begrijpen dat de artsen de lichamelijke pijn onvoldoende wisten te bestrijden. Dan ineens is hij in tranen. Het is vreselijk om weer naar huis te moeten. De ziel is eruit. Ik durf niet meer naar boven, naar onze slaapkamer. Naar het bed waarin ze stierf. Ik slaap op de bank. Ik dacht mezelf te hebben voorbereid op haar dood. Dat je in huis loopt en probeert te beseffen hoe het zal zijn zonder haar aanwezigheid. Maar als het zover is, is de impact zo groot. Zo anders ook.
Geheimen.
De bariton leerde Rosemarie ‘Roos’ Giesen van der Sluis kennen op de planken. Als ballerina danste ze letterlijk achter de zanger. Cupido sloeg genadeloos toe. Er ontstond al snel een hechte band met Ernst Daniëls kinderen uit een vorig huwelijk: Lieneke (29) en Geert (27). Het stel heeft ook samen nog een dochter: Coosje, die in 2010 een Gouden Kalf won voor haar acteren in de film Joy. Zij deelde alles met haar moeder. Onvoorstelbaar hoe hecht die twee waren. Altijd samen naar concerten. En over vriendjes mocht ik niks weten natuurlijk. Die deelden alle geheimen van de wereld.
De zanger annex Una Voce Particolare-presentator spreekt van paradijselijke tijden. En Roos was ook de persoon die mij zakelijk hielp. Dat ging zo goed, omdat we de passie deelden voor kunst.
Eind september vorig jaar werd alvleesklierkanker bij haar geconstateerd. We hoorden het vrij direct: de kans op overleven is slechts vijf procent. Meteen kwam de vechtlust boven bij haar: ‘ik zal hoe dan ook bij die vijf procent horen’. Het nieuws kwam op het moment dat we plannen maakten voor een toekomst waarin we meer tijd voor elkaar zouden hebben. De helft van mijn leven stond in het teken van mijn carrière. Ondanks die ziekte boekten we toch een vakantie voor augustus dit jaar. Maar dat huis in Frankrijk hebben we niet meer mogen zien.
Vechtlust.
Na haar operatie in oktober leek Roos even daadwerkelijk tot die vijf procent te horen. Ze leefde ineens op en zag eruit als een jonge godin. Zelfs ik begon er weer in te geloven. Ik klampte me vast aan haar vechtlust. En je moet wel. Als je vrouw zegt dat ze het gaat redden, roep je niet; ‘doe niet zo mal’. Ik herinner me haar laatste uitje: een boottochtje over de Vinkenveense plassen met goede vriendin Christine Kroonenberg. Toen kwam een tweede operatie in juni en ontdekten ze overal tumoren in haar buikwand. Alle spirit verdween.
Als Ernst Daniël de laatste maanden van zijn grote liefde beschrijft, klinkt er vooral woede en onmacht in zijn stem. Na die tweede operatie is ze thuisgebleven. Mijn kinderen en ik waren afwisselend en soms samen bij haar. Geen seconde lieten we haar alleen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Er ontstaan irritaties. Als ik haar op het toilet zette en ik hoorde even een minuut niets, was ik ongerust. ‘Laat me met rust’ klonk het dan. ‘Geef me nog iets van mijn privacy!’ En mijn reactie: ‘lieve schat, ik ben je tweede helft!’
Ik zal er niet omheen draaien, vervolgt hij na een zucht die van heel diep komt. Ze heeft maanden achtereen aan de morfinepomp gelegen. Of er werd methadon toegediend. Het hielp niet. Helemaal niets. Het was een gruwelijke lijdensweg die ik niemand écht goed kan uitleggen. Ik vertel het ook, omdat er nog steeds een taboe heerst op kanker. Ja, ik weet dat er meer kankersoorten te genezen zijn dan vroeger. Maar ik ben oprecht boos dat de pijnbestrijding nog zo gebrekkig is. We zijn medisch schijnbaar niet in staat mensen enigszins van het lijden af te helpen. Daarom wil ik een fonds oprichten. Het Rozenfonds. Er moet geld worden ingezameld voor meer onderzoek op dat gebied. Toen Roos op een gegeven moment dan toch zei: ‘ik ga dood’, wist ik niet of ze het wel meende. Het kon ook van de vele paniekaanvallen zijn die ze kreeg door alle toegediende troep.
Bij het moment dat Roos haar laatste adem uitblies, was alleen dochter Coosje aanwezig. Ik ging net naar beneden om mijn zoon te waarschuwen. Dat het einde nu echt in zicht was. Toen liep Coosje huilend achter me aan: ‘ze is dood.’
We waren 26 jaar samen. Twintig jaar daarvan getrouwd. Nu, ruim twee weken na haar dood, begint het te dagen. Ze is niet met vriendinnen gaan stappen. Ze is weg, voorgoed. Ze komt nooit meer terug. Ik zou geen moeite hebben achter Roos aan te springen. Natuurlijk ben ik in mijn hoofd daarmee bezig geweest. Maar dat zou egoïstisch zijn. Ik wil mijn kinderen zien opgroeien. We zijn als gezin nog hechter geworden door deze ervaring. Al vind ik het moeilijk er met ze over te praten. Er is de liefde voor muziek. En ik wil een goede opa zijn voor mijn kleinzoon van twee jaar. We gaan het allemaal redden, dat weet ik. Maar voorlopig zie ik een gat voor me. En de aanloop om er overheen te springen is te groot.
Op 18 september vond een emotionele afscheidsdienst voor Roos plaats. In een volle Amstelveense Stadsschouwburg, waar de danseres geregeld een optreden gaf. Ernst Daniël liet toen zijn afscheidswoorden voordragen door een goede vriend. Nu vraagt de bühne echter om zijn aanwezigheid.
Komende zondag gaat in het DeLaMar Theater de musical Aspects of Love in première, waarin de operazanger een hoofdrol speelt naast Lone van Roosendaal en René van Kooten. Een voorstelling over de liefde en de dood. En waarin Smids tegenspeelster, hoe bizar kan het toeval zijn, Rose heet.
Het is aan de regisseur of ik mag spelen. De grauwe sluier mag ik niet meenemen en over het stuk laten hangen natuurlijk. Als hij ziet dat het niets wordt, dan doe ik het niet. Maar ik heb goede hoop. Het is een schitterend stuk, waar ik misschien juist vanwege alle raakvlakken met alle gebeurtenissen iets van verlichting in kan vinden. En ik heb het Roos beloofd. Ik hoor het haar nog zo zeggen: ‘dit is jouw stuk….je gaat!’
Inmiddels heeft Ernst Daniël een drietal try-outs achter de rug. De eerste keer dat ik op moest, belde ik Roos. Ik moest het gewoon doen. Ik kreeg haar voicemail natuurlijk: ‘Nou schat, daar ga ik dan. Het valt niet mee…alsjeblieft, help me een beetje, oké?”
Bron: Algemeen Dagblad d.d. 2 oktober 2012
Door: Gudo Tienhooven
Foto: Pim Ras
Beste heer Smid,
Ik heb afgelopen zondag de try-out mogen meemaken in Oss. U speelde fantastisch en ik heb diep respect voor uw optreden.
Groeten en nog veel succes,
Marjan Cremers
Aan Ernst Daniel,
Ik weet wat je meemaakt…!! Ik heb 2 jaar geleden mijn partner aan dezelfde ziekte verloren. Het is goed in beweging/aktief te blijven; maar…maak aub ook tijd voor rouwen!
Ik kom naar je luisteren in Berkel, omdat ik weg ben van je zangstem!
Met vriendelijke groet! 4-10-12
Beste Ernst,
niets kan je voorbereiden op zo’n vreselijke ziekte en het definitieve einde. Bij een ziekte ben je altijd gericht op herstel en het is moeilijk te aanvaarden dat dit op een gegeven moment echt niet meer mogelijk is. Daarna komt een diep gat. Alleen tijd kan de wonden enigszins helen. De herinneringen aan de afschuwelijke tijd zullen vervagen, mooie herinneringen komen weer terug – echt! Werken leidt af en zal je goed doen. Ik heb net geboekt voor Aspects of Love – op 7 februari op mijn verjaardag. We zullen een prachtige avond hebben!
Veel sterkte, Melanka & Hora
heel veel sterkte met dit vreselijke verlies en verdriet voor u en de kinderen hoop dat u de kracht vindt om door tegaan ik weet zeker u zult schitteren in de musical aspects of love voor u u lieve roos een hele dikke knuffel voor u en u gezin
Dag Ernst Daniel,
Dit alles heeft me nogal bezig gehouden, het waarom, daar weet ik het antwoord niet op. Misschien omdat Rose van mijn generatie is, maar dat zijn er nogal wat die helaas al weg zijn. Dit heeft me gewoon aangegrepen. Het moet zo vreselijk voor jullie zijn want de kachel is nu uit thuis. Het waarom, het lijden, helaas wordt hier niet op geantwoord. Ik wil jullie allen heel veel goeds toe wensen voor de toekomst en ik hoop dat de tijd het verlies op den duur wat dragelijker zal maken.
Liefs,
Elizabeth
Sterkte voor nu, en de komende tijd!!! Ik hoop dat je het aankan om ons toch weer te kunnen laten genieten van je mooie stem,en je warme persoonlijkheid,,die grote man met dat kleine hart..
groetjes..
Lieve Ernst.
Bij deze wil ik je condoleren met het verlies van Roos.
Ik vind het dan ook echt knap en alle respect dat je gewoon weer het podium opgaat met het moeilijke stuk Aspects of Love.Niets lijkt mij moelijker dan dit.
Wens je heel veel sterkte en kracht toe om het verlies te verwerken en te kunnen genieten van het mooie om je heen.
Mag ik een warme knuffel overbrengen…
Uit sympathie voor de man die een stukje met me meezong in mijn spontane auditie (voor mij zo leuk en leerzaam) voor Una Voce.
Vreemd ook het besef dat een leeftijdgenootje nu al heen gaat.
Dit bij elkaar.. reden voor een reactie..
Wens je toe dat velen een stukje zullen meezingen!
Alvleesklierkanker is een sluipmoordenaar: meestal te laat ontdenkt en PIJNLIJK!! Daar weet je alles van, mijn moeder is er o.a. ook aan overleden. Wat mij trof in het interview vanavond dat je, weliswaar erg kort na het overlijden van je vrouw haar gezonde beeld niet naar de voorgrond kon halen. Tevens vond ik Ivo wel erg kort door de bocht alsof je nu je verdriet en rouw achter je kan laten! Ik heb mijn man nu een jaar geleden verloren aan een hersentumor, heb net zoals je zei in het intervieuw doorgaan voor de kinderen het belangrijkste gevonden, maar gun je vooral de tijd om daarbinnen te rouwen en weer terug te gaan naar dat wat zij was voordat ze ziek werd.
Sylvia Kammeijer
Beste Heer Smid !
Ik heb zoëven gekeken naar het interview dat door de Tros Tv show werd uitgezonden, en kon me volledig inleven in je verdriet. Mijn innige deelneming !
Het is inderdaad zo dat je achterblijft in een leegte, alles krijgt een andere dimensie. Iedereen en de omgeving ziet er nog hetzelfde uit, en toch voel je je op een andere planeet, en dus is en wordt niets meer hetzelfde. Het heeft echter geen zin om je af te sluiten, dit helpt niemand verder, niet jezelf en niet je kinderen. Nog minder heeft het zin om je af te vragen waarom ? Er is geen waarom, dit overkomt je en je hebt brute pech.
Ik kan je tevens volledig bijtreden wat betreft de pijnbestrijding van deze vreselijke ziekte.
Ook ik heb verleden jaar mijn man verloren aan pancreaskanker. Een bittere strijd waarbij je als partner machteloos bent, en haveloos toekijkt hoe een mooi mens, onophoudende helse niet te onderdrukken pijnen moet doorstaan. Daar houdt een mens een trauma van over. Hier vraag ik me wél af waarom er nog geen doeltreffender middel tegen de pijn is gevonden, en dit in de tijd waarin we leven, met zovele vooruitstrevende technologien. Bij deze treedt ik je oproep bij, ‘ het moet maar eens gedaan zijn ‘.
Ik wens jou en je kinderen nog héél veel sterkte, probeer er voor te gaan, voor Roosje !
Mijn oprechte meeleving.
Ernst Daniël,
Wat een bijzonder mens en vakman ben je. Met bewondering en ingehouden emotie heb ik ademloos van de voorstelling genoten. Het was zo surrealistich om je te zien spelen met zoveel liefde, toewijding en passie. De ontmoeting met je familie na de voorstelling ten overstaan van al die mensen en dan ook die fotografen erbij, het hoort erbij maar voelde voyeuristisch. Ik ben vertrokken maar wil langs deze weg mijn respect en bewondering naar je uitspreken. Je bent geen watje maar een krachtig mens met een ongelooflijk groot verdriet. Ik gun jou dat je jezelf de tijd en ruimte wilt geven om verdriet te hebben.
Jacqueline
Ook ik heb mijn lieve man veel te jong verloren aan kanker dit jaar en mij helpt het ook ‘gewoon’ weer aan het werk te zijn. In april hoop ik jullie voorstelling te komen bekijken, ik zie er een beetje tegenop en kijk er toch naar uit. Ik wens je heel veel kracht en sterkte toe en weet: het is beter te hebben liefgehad en verloren dan de liefde niet gekend te hebben …..
Dag Ernst. Ik heb vanavond naar jou gekeken en geluisterd in het tv programma van Ivo Niehe. En ik heb je horen zeggen dat je er moet zijn voor jouw kinderen, en daar heb je helemaal gelijk in. Het fijne voor jou is, dat jouw kinderen er ook voor jou zijn! Zelf heb in 25 jaar geleden in 9 weken tijd mijn man verloren, aan diezelfde ziekte. Het was heftig, er was nl. niets aan de hand met zijn gezondheid. Voor mij leek alles voorbij te zijn, ik wilde niet meer. Geloofde er niet meer in. Tot op het moment dat één van mijn dochters, we hebben 5 kinderen, mij vroeg: “Maar mama, bestaan wij dan niet meer? Is het alleen papa?” Dat kwam hard aan, hard genoeg om mijzelf af te vragen: “Wat ga je doen met je verdere leven?” Het antwoord wist ik meteen: “Terug naar wie ik was, Jeanne, sterk en vol vertrouwen en liefde.” En het is mij gelukt, via de muziek, les, optredens, kinderen, kleinkinderen! Soms verbaast het me dat ik me zo gelukkig kan voelen, ook als ik terug denk aan die heerlijke tijd samen waarbij dan gemis om de hoek komt kijken. Ook voor jou komt de tijd dat je terug kunt denken aan die jaren van geluk, over die donkere verdrietige tijd heen. Maar alles ligt nog zo vers achter je, geef jezelf de tijd en omring je met heel veel warmte en die heb je om je heen! Ik heb juist mijn 80ste verjaardag gevierd en voelde me als in een warm bad van liefde en vriendschap. En ik geloof er stellig in dat mijn mannetje erbij was en trots op me was, zoals jouw liefje op dit moment trots is op jou en haar gezin! Veel sterkte en liefs Jeanne
Lieve lieve Heer E. D. Smid.
Ik wil u heel veel liefde en troost toe wensen.
Gisteravond heb ik u in de voorstelling gezien. En u raakte me diep in mijn hart.
Met tranen op mijn wangen ben ik weg gegaan.
Jaren geleden heb ik mijn eerste man verloren en kan u vertellen dat er echt een moment komt dat u de fijne herinneringen weer kunt herbeleven en terug halen.
Maar daar heeft u nu niets aan.
Geniet van uw kinderen en kleinzoon.
liefs
Karen
Wat een verdriet is het verliezen van je allerliefste, het is mij ook overkomen. Wens je veel sterkte en vertrouwen in de toekomst toe en de warmte van je grote familie.
Lieve EDS, jeetje ik heb net je verhaal gelezen … ik ben er stil van weet niet wat ik zeggen moet …. we hebben elkaar gesproken op de ( ver ) jaardag van jouw Roos … ik vond dat bijzonder dat jij mij toen te woord stond maar dat heb ik je ook al verteld … wat ik al zei … de scherpe kantjes van de pijn en het verdriet die slijten eraf maar het gemis wordt iedere dag groter net als de afstand … vanavond treed je weer op na 2 1/2 week rust ga je het podium weer op … ik wens je heel veel liefde, kracht en geluk toe … in gedachte ben ik bij je … lfs. Nicole
Dag Ernst-Daniël. Heb gisterenavond gekeken/geluisterd naar het programma “De Kist”.
Je vertelde van je verdriet. nu nog intens! Durft het bed niet in! Ik begrijp het helemaal! Voor mij is het vandaag op de kop af 26 jaar geleden dat ik mijn mannetje verloor! Ben ook door diepe dalen gegaan, niets uit de weg gegaan! Uiteindelijk met de hulp van muziek mijn weg gevonden en uitgegroeid tot een gelukkige Jeanne, niet meer intens verdrietig, maar blij dat ik anderen gelukkig kan maken met hetgeen ik zo ontzettend graag doe: zingen! Vol overgave, en ik weet heel zeker dat ik mijn lief naast mij heb staan als ik zing, en ook dat hij gelukkig is dat ik mijn weg heb gevonden! Ik kijk uit naar het moment dat ik hem weer tref en dan worden het duetten. Ik geloof heel zeker dat het goed komt met je! Geef het de tijd en geniet van alle liefde om je heen! En Zij, Zij staat naast je, is er altijd! Is er voor jullie allemaal! Dit wilde ik je zeggen! Ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik dit schrijf, maar laat je warmen in dat warme bed, waar je zò erg gelukkig in was! Veel liefs Jeanne